ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ: ο ποιητής της οδύνης, του πάθους και της οργής

Σαν σήμερα στις 29 Μαρτίου του 2005 έφυγε από τη ζωή ο μεγάλος ποιητής Μίλτος Σαχτούρης. Παρότι έντονα επηρεασμένος από τον υπερρεαλισμό, απέκτησε μια καθαρά προσωπική φωνή, σε ένα κράμα οδύνης, παραλόγου και συμβολισμού.

Ο Σαχτούρης εντάσσεται στην οµάδα των ποιητών που κινούνται στο ρεύµα του πρώτου υπερρεαλισµού που γεννήθηκε στη Γαλλία και καρποφόρησε πριν από τον πόλεµο, µε εισηγητές στην Ελλάδα τον Ανδρέα Εµπειρίκο και το Νίκο Εγγονόπουλο.

«Το έχω τονίσει επανειλημμένα, ο υπερρεαλισμός έδρασε πάνω μου σαν καταλύτης. Με λευτέρωσε στην ποίηση και στη ζωή, αλλά δεν μπορώ να πω ότι η ποίησή μου είναι υπερρεαλιστική. Η ποίησή μου είναι ιδιότυπα δραματική και λυρική» , δήλωνε ο ίδιος. (περιοδικό Τέταρτο, Μάρτιος 1987).

Από τους σημαντικότερους ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, έχει χαρακτηριστεί ως ποιητής του παραλόγου και του συμβολισμού. Ο διαρκής στοχασμός του πάνω στην έννοια της οδύνης, ως βαθύτερη ουσία και μοίρα της ανθρώπινης ύπαρξης, οδήγησε σε μια λιτή και ξεκάθαρη χαρτογράφηση του εσωτερικού πόνου του σύγχρονου ανθρώπου.

Αυτή η «εμμονή» στην οδύνη δεν μπορεί να ιδωθεί εκτός του ιστορικού πλαισίου στο οποίο έζησε, επηρεάστηκε και έγραψε ο ποιητής. Η αιµατηρή περίοδος του παγκοσµίου πολέµου και του εµφυλίου που ακολουθεί, καθώς και η εκτρωµατική κοινωνική και πολιτική ζωή, εκφράζονται στην ποίησή του µέσα από εικόνες που συνθέτουν ένα παράλογο σκηνικό, αγνοώντας κάθε συµβατική τάξη του κόσµου.

Στη ποίησή του αποτυπώνεται ένας κόσµος παράφρονας, παράλογος και εφιαλτικός, όπου οι ηθικές και πνευµατικές αξίες έχουν τορπιλιστεί και κυριαρχεί το χάος. Ωστόσο, όπως ο ίδιος είχε πει:

«Τα ποιήματά μου δεν είναι απαισιόδοξα. Απεναντίας, είναι σαν τα ξόρκια. Ξορκίζουν το κακό. Μοιάζουν με μάσκες αφρικάνικες. Με μάσκες ζώων και προγόνων, για να ξορκιστεί ο θάνατος. Όπως συμβαίνει απαράλλαχτα και με τις μάσκες των ιθαγενών».

Γεννημένος το 1919, ο Μίλτος Σαχτούρης απεβίωσε στις 29 Μαρτίου 2005 στην Αθήνα και ετάφη στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών δημοσία δαπάνη.

                                                             ΟΙ ΑΠΟΜΕΙΝΑΝΤΕΣ

                                                                           Ὅμως ὑπάρχουν ἀκόμα
                                                                                λίγοι ἄνθρωποι
                                                                            ποὺ δὲν εἶναι κόλαση
                                                                                    ἡ ζωή τους

                                                                  ὑπάρχει τὸ μικρὸ πουλὶ ὁ κιτρινολαίμης
                                                                                    ἡ Fraülein Ramser
                                                                καὶ πάντοτε τοῦ ἥλιου οἱ ἀπομείναντες
                                                                  οἱ ἐρωτευμένοι μὲ ἥλιο ἢ μὲ φεγγάρι

                                                                                       ψάξε καλὰ
                                                                              βρές τους, Ποιητή!
                                                                   κατάγραψέ τους προσεχτικὰ
                                                                 γιατί ὅσο πᾶν καὶ λιγοστεύουν

                                                                                                                    λιγοστεύουν