ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΗΜΕΡΟΥ ΤΩΝ ΕΑΑΚ
(15-16 Μάρτη 1997)
Ζούμε σε μια εποχή που σφραγίζεται από την ένταση των ρυθμών της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης, την διεθνοποίηση του κεφαλαίου, την προώθηση της εοκικής ιμπεριαλιστικής ολοκλήρωσης (Μάαστριχτ, Λευκή Βίβλος, προγράμματα σύγκλισης), αλλά και την ένταση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Πρόκειται για μια τεράστια επίθεση των δυνάμεων του κεφαλαίου, σε παγκόσμια κλίμακα έναν πραγματικό κοινωνικό πόλεμο ενάντια στους εργαζόμενους και τη νεολαία.
Και ο ελληνικός καπιταλισμός ανασυγκροτείται σε αυτή την κατεύθυνση με ατμομηχανή την συναίνεση όλου του επίσημου πολιτικού κόσμου στη στρατηγική του εκσυγχρονισμού και την πλήρη απομάκρυνση του υποταγμένου συνδικαλισμού από τις πραγματικές ανάγκες των εργαζομένων.
Την ίδια στιγμή βαθαίνει η διαπλοκή με την ΕΟΚική ολοκλήρωση, αλλά και εντείνεται η συστηματική προσπάθεια οικονομικής διείσδυσης στην βαλκανική ενδοχώρα, αλλά έτσι και η εμπλοκή με όλους τους ανταγωνισμούς των αστικών τάξεων, τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, τις πολεμικές εντάσεις. Κίνηση που νομιμοποιείται τόσο με την επιβολή της νέας Ευρωσυνείδησης και της λογικής της εθνικής ενότητας και ανάπτυξης, αλλά και που δε διστάζει να αξιοποιεί τον εθνικισμό, τη λογική της κοινωνική πειθαρχίας στο όνομα των "εθνικών κινδύνων", το ρατσισμό και τη ξενοφοβία. Κίνηση ιδιαίτερα επικίνδυνη, ειδικά σήμερα που οι ιμπεριαλιστικοί σχεδιασμοί, αλλά και η προσπάθεια της ελληνικής ολιγαρχίας να εξασφαλίσει και να διευρύνει την οικονομική της διείσδυση, προετοιμάζουν μια ιμπεριαλιστική επέμβαση στην Αλβανία, με στόχο το τσάκισμα της μεγάλης λαϊκής εξέγερσης και τον αφοπλισμό του μαχόμενου αλβανικού λαού, ετοιμάζονται να στείλουν και έλληνες φαντάρους. Σε όλο αυτό το πλαίσιο εξαγγέλλεται το τεράστιο εξοπλιστικό πρόγραμμα και προωθούνται αντιδραστικές αλλαγές στο στρατό (εκσυγχρονισμός, μισθοφοροποίηση, στρατολογικό νομοσχέδιο, παλλαϊκή άμυνα).
Προσπαθούν να σαρώσουν, όλοι δεξιοί, αριστεροί, κεντροαριστεροί και κεντροδεξιοί την ελληνική κοινωνία με το δόγμα του εκσυγχρονισμού, τα κριτήρια σύγκλισης, την εθνική ανάπτυξη, τα κοινωνικά συμβόλαια, προσπαθούν να επιτείνουν την ιδεολογική σύγχυση, καλλιεργούν την πολιτική απομόρφωση, την απογοήτευση, την ιδιώτευση, την υποταγή
Και όλα αυτά συνδυάζονται με μια πολιτική αυταρχικής θωράκισης της αστικής κίνησης με κατασυκοφάντηση των απεργιών, με ποινικοποίηση των κοινωνικών αγώνων. Μια άνευ προηγουμένου επίδειξη αστυνομοκρατίας και δικαστικού αυταρχισμού, που συνδυάζεται με την καταπάτηση του Ασύλου, με τους μαζικούς πολιτικούς διωγμούς. Μια συνολική αυταρχική λογική που αποτυπώνεται στο νέο στρατολογικό νομοσχέδιο (κόψιμο των αναβολών, στράτευση από τα 18), αλλά και καταγράφεται και στο ηλεκτρονικό φακέλωμα και την προώθηση της συνθήκης του Σέγκεν
Η νεολαία βρίσκεται και αυτή στο επίκεντρο αυτών των εξελίξεων. Η εκπαίδευση είναι αυτή που καλείται να παράγει το νέο ευλύγιστο, παραγωγικό και κερδοφόρο εργατικό δυναμικό, προσαρμοσμένο στις ανάγκες της καπιταλιστικής κερδοφορίας. Ένα εργατικό δυναμικό πειθαρχημένο , ιδεολογικά χειραγωγήσιμο που να παράγει πολύ και να κοστίζει λίγο. Η εκπαίδευση γίνεται η σύγχρονη γκιλοτίνα των εργαζομένων που εξασφαλίζει τους όρους της εξατομικευμένης σύμβασης εργασίας, την κάρτα ατομικών δεξιοτήτων, την ολοένα και πλατύτερη διαίρεση των εργασιακών δικαιωμάτων, μέσα από τη γενίκευση επιχειρηματικών κριτηρίων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Θα πρέπει να έχουμε ξεκάθαρο ότι το ζήτημα των αλλαγών στην εκπαίδευση (ενάντια στη λογική της δια βίου ανεργίας και εργασιακής περιπλάνησης) δεν είναι για μας απλά και μόνο ένα φοιτητικό -νεολαϊστικο ζήτημα. Ανοίγει με έναν κεντρικό τρόπο ως συνολικό πολιτικό ζήτημα ταξικής σύγκρουσης ως κεντρική αντιπαράθεση με το κυρίαρχο αντιλαϊκό εκσυγχρονιστικό μέτωπο. Ήδη έχουν αναδειχτεί και τα βασικά μέτωπα, μέσα από νομοθετικές τομές για την ανώτατη εκπαίδευσης (Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, ΕΛΚΥΣ, πρακτική άσκηση), από την προώθηση του εθνικού απολυτηρίου, μέσα από το ΕΠΕΑΕΚ, από τις αλλαγές στην πρόσβαση στην αγορά εργασίας (βλ. κατάργηση επετηρίδας), από το νέο στρατολογικό νομοσχέδιο και τις περικοπές στις αναβολές:
* Να αυξήσει την σύνδεση των Πανεπιστήμιων και των επιχειρήσεων, με παράλληλη προώθηση μηχανισμών αξιολόγησης και πιστοποίησης (με πρακτικές ασκήσεις, γραφεία σταδιοδρομίας, πολλαπλά προγράμματα σπουδών, διατμηματικά πτυχία)
* Την πλήρη ρευστοποίηση, την πραγματική ανατίναξη των εργασιακών δικαιωμάτων αυξάνοντας την αποδοτικότητα των σύγχρονων εργαζομένων με την εφαρμογή της δια βίου εκπαίδευσης με την διόγκωση της ποικιλίας μεταλυκειακών πτυχίων, με την διεύρυνση της αναγκαίας υποδομής που απαιτεί η επιβολή αέναων κύκλων εργασίας -ανεργίας -νέας ειδίκευσης -εργασίας
* Το ζήτημα της ανοιχτής επιβολής επιχειρηματικών κριτηρίων στο περιεχόμενο των σπουδών και της γενίκευσης ενός κλίματος επιστημονισμού και τεχνοκρατισμού.
* την ολοένα και πλατύτερη σύνδεση των όποιων περιορισμένων κοινωνικών δαπανών άμεσα με την απόδοση (επιδόσεις) των φοιτητών.
* Το ζήτημα της εντατικοποίησης και της πειθάρχησης νεολαίας σε όλες τις βαθμίδες με τους επάλληλους εξεταστικούς φραγμούς και τους αυταρχικούς εσωτερικούς κανονισμούς
* την συμπίεση της νεολαίας στο νέο δόγμα της ατομικής αξιολόγησης και πιστοποίησης από τα πρώτα χρόνια της κοινωνικής ένταξης με την αύξηση των μαθημάτων στο Λύκειο, τις πολλαπλές εξετάσεις, την πιστοποίηση (σταμπάρισμα) με ανεξίτηλο τρόπο (εθνικό απολυτήριο) της συμπεριφοράς και απόδοσης των μαθητών.
* Την αξιολόγηση -επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, τη σύνδεση μισθού παραγωγικότητας, την απόδοση στην Τ. Αυτοδιοίκηση (ουσιαστικά στις επιχειρήσεις), την κατάργηση της επετηρίδας και την ατομική σύμβαση εργασίας.
Θα ήταν όμως λάθος να θεωρήσουμε ότι το κεφάλαιο έχει νικήσει ολοκληρωτικά τις λαϊκές τάξεις, ότι έχει επιβάλει πλήρως τη θέλησή του πάνω σε αυτές. Μια σειρά από σημαντικούς μεγαλειώδεις αγώνες έρχεται να δείξει ότι όχι μόνο υπάρχουν στην ελληνική κοινωνία αντιστάσεις που μπορούν να ανατρέψουν τους καπιταλιστικούς σχεδιασμούς, αλλά και ότι οι αντιστάσεις αυτές μπορούν να έχουν νίκες. Αγώνες που δείχνουν ότι η κοινωνική αγανάκτηση φτάνει στο απόγειο, ακριβώς επειδή απαξιώνονται μαζικά και με τον πιο βάρβαρο τρόπο τα συμφέροντα των εργαζόμενων και της νεολαίας, δείχνοντας ότι η κοινωνία είναι ένα καζάνι που βράζει, το οποίο απειλεί από στιγμή σε στιγμή να ξεχειλίσει παρασύροντας στο διάβα του τους σχεδιασμούς των αστικών επιτελείων. Είναι οι μεγάλες κινητοποιήσεις των αγροτών, η απεργία των ναυτεργατών, ο μεγαλειώδης αγώνας των καθηγητών που με την μαζικότητα και την αποφασιστικότητά του διδάσκει καθημερινά σ' ολόκληρη την κοινωνία το μάθημα της αντίστασης και της αξιοπρέπειας. Αγώνες που δεν μπορούν εύκολα να γίνουν αντικείμενο χειρισμού, αποτελούν τη μόνη δυνατότητα σήμερα για την υπεράσπιση των συμφερόντων των εργαζομένων και της νεολαίας και βάζουν επιτακτικά το αίτημα για μια αντικαπιταλιστική αριστερά που να μπολιάζει αλλά και να μπολιάζεται από όλη αυτή την κοινωνική δυναμική, να προσπαθεί να βάζει μια συνολική πολιτική λογική και να περιφρουρεί την αυτοοργάνωση των αγώνων απέναντι σε κάθε λογική παζαρέματος και ξεπουλήματος. Αγώνες όμως που αναδεικνύουν και τα όρια λογικών περιορισμού των αιτημάτων, αποδοχής της "εθνικής ανάπτυξης", περιορισμού ή άρνησης της αυτοοργάνωσης των μαζών, εγκλωβισμού σε λογικές ανάθεσης. Αγώνες που, αν μπορούν να ξεπερνούν αυτά τα όρια, αν μπορούν να ενώνονται τα κινήματα, να έχουν κοινή στοχοθεσία και προσανατολισμό, μπορούν να είναι νικηφόροι: να ανατρέπουν όψεις της αναδιάρθρωσης, να πολώνουν συνειδήσεις προς τα αριστερά, να δίνουν πιο μόνιμα αριστερά χαρακτηριστικά σε ένα πρωτοπόρο δυναμικό
Αυτό το σύνθετο και αντιφατικό τοπίο δεν μπορεί παρά να παράγει αποτελέσματα και στο χώρο της νεολαίας: Από τη μια προσπαθεί να τη σπρώξει στην υποταγή και σε έναν ατομικό ανταγωνισμό για την επιβίωση. Από την άλλη της αφήνει τη διέξοδο είτε της τυφλής βίας και της οργής που δεν γίνεται λόγος και αγωνιστική διεκδίκηση, είτε ακόμη χειρότερα του χειρισμού μέσα από αντιδραστικές ιδεολογίες (ξενοφοβία, ρατσισμός).
Όμως οι τάσεις αυτές συγκρούονται και με την πραγματική υποβάθμιση της ζωής, της εργασιακής προοπτικής, της καθημερινότητας αλλά και του μέλλοντος για την πλειοψηφία της νεολαίας, αλλά και των φοιτητών ειδικότερα. Υπάρχει έτσι το υλικό υπόβαθρο όχι απλά για πραγματικές κοινωνικές εκρήξεις, αλλά και για να μπορεί να ριζώνει μέσα σε αυτές μια πιο συνολική αμφισβήτηση των κοινωνικών σχέσεων, που να υπερβαίνει μια απλή μεταρρυθμιστική λογική. Η αγανάκτηση της νεολαίας μπορεί να γίνει το έδαφος για την ανάπτυξη μαζικών αντικαπιταλιστικών κινημάτων, κινημάτων που να χρωματίζονται από μια βαθύτερη απόρριψη της λογικής του συστήματος.
Τα αντιφατικά αυτά χαρακτηριστικά που διαμορφώνονται σε κομμάτια νεολαίας δεν μπορούν να αφήσουν ανέπαφα και τα ανεξάρτητα αριστερά σχήματα, την ΕΑΑΚ, και δεν θα μπορούσαν άλλωστε, μια και είναι κομμάτι της σε διαλεκτική σχέση μαζί της. Το ζητούμενο για μας είναι μέσα από ποιους δρόμους, ερχόμενοι σε επαφή με τη πλειοψηφία που θίγεται από την αστική επίθεση, να μην υποτασσόμαστε στους δυσμενείς συσχετισμούς αλλά να τους ανατρέπουμε
Η ΕΑΑΚ βρίσκεται σήμερα μπροστά σε μια καμπή της ιστορίας της. Έχει να διαλέξει είτε τη στασιμότητα και σιγά την περιθωριοποίηση, είτε το μεγάλο ποιοτικό και ποσοτικό της άλμα. να περάσει δηλαδή συνολικά από τα ανεξάρτητα αγωνιστικά χαρακτηριστικά που τη συγκρότησαν το '90-'91, στις νέες προκλήσεις των αναμετρήσεων που ωριμάζουν., μια και σήμερα διαμορφώνονται οι όροι εκείνοι που θα μετατρέψουν με μαζικούς όρους, τα ανεξάρτητα αριστερά σχήματα, από δύναμη αμφισβήτησης σε δύναμη ανατροπής της υπάρχουσας κατάστασης, με βαθιά αριστερά αντικαπιταλιστικά χαρακτηριστικά.
Γιατί δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι γύρω μας έχει ανοίξει στην κοινωνία και τη νεολαία η συζήτηση για την αριστερά, συζήτηση και "από τα πάνω" και "από τα κάτω". Πρόκειται από τη μια για την ανάγκη και την αναζήτηση της νεολαίας για μάχιμες, μαζικές αριστερές αντικαπιταλιστικές πολιτικές μορφές και σχήματα, που θα μπορέσουν να τροφοδοτήσουν την αποτελεσματική αντίσταση στη νεοσυντηρητική επίθεση. Και από την για την αναζήτηση των κυρίαρχων κύκλων και κέντρων εξουσίας, στο όνομα της "κεντροαριστεράς" για πολιτικές εκφράσεις που να μπορούν να αντιμετωπίσουν τα αυξημένα σημάδια λαϊκής οργής και δυσαρέσκειας, και να χειριστούν τα προβλήματα και τις αντιφάσεις στην κατεστημένη πολιτική εκπροσώπηση που γεννά η απαξίωση των υλικών συμφερόντων των λαϊκών στρωμάτων και να λειτουργήσουν ως "αναχώματα" απέναντι στις επερχόμενες κοινωνικές εκρήξεις. Σε αυτά τα πλαίσια οι κυρίαρχες δυνάμεις (μέσα και από το ρόλο της επίσημης αριστεράς) θα προσπαθήσουν να διαμορφώσουν διάφορες "αριστερές" μέσα στις σχολές, σε μια προσπάθεια ενσωμάτωσης και εκτόνωσης της των τάσεων μαζικής αγωνιστικής δράσης αμφισβήτησης και ρήξης που εμφανίζονται στο φοιτητικό χώρο.
Και δεν είναι καθόλου τυχαία η επίθεση που δέχονται το τελευταίο διάστημα τα ανεξάρτητα αριστερά σχήματα και η ΕΑΑΚ. Δεν είναι καθόλου τυχαία η προσπάθεια όλος αυτός ο γαλαξίας του ανεξάρτητου συλλογικού διεκδικητισμού να σπρωχτεί σε κατευθύνσεις ενσωμάτωσης και να μην συναντηθεί με αριστερές αντικαπιταλιστικές αναφορές. Γιατί στους σχεδιασμούς αυτών που οραματίζονται "κεντροαριστερές" σούπες και "αριστερά αναχώματα της λησμονιάς", η ΕΑΑΚ και τα πλειοψηφικά κινήματα στα οποία συμβάλλει, όχι μόνο δεν χωράνε, αλλά αποτελούν εμπόδιο στα σχέδια τους και επικίνδυνο αγκάθι στον όποιο εκσυγχρονισμό τους. Γιατί όλοι βλέπουν ότι το εγχείρημα μιας ανατρεπτικής αριστεράς όχι μόνο αποδεικνύεται πολιτικά ανθεκτικό, αλλά μέσα από μέσα από την παρέμβαση του στο μαζικό κίνημα και απειλητικότατο.
Είναι η ώρα για το μεγάλο άλμα της ΕΑΑΚ, για τη συσπείρωση στα σχήματα όλου του ανεξάρτητου αριστερού χώρου των σχολών. Διαμορφώνονται όροι για μια βγουν ξανά στο προσκήνιο αριστερές ανατρεπτικές αντιλήψεις και πολιτικές πρακτικές σε μια πιο πλατιά βάση. Γι' αυτό το λόγο και η ανασύνθεση της ενότητας των ανεξάρτητων αριστερών σχημάτων, η ουσιαστική επανίδρυση των ΕΑΑΚ θα πρέπει να αγκαλιάσει όλο το κόσμο που βλέπει τα συμφέροντα του να πλήττονται από την αναδιαρθρωτική κίνηση, όλες τις ανεξάρτητες αγωνιστικές συλλογικότητες που δειλά -δειλά σκάνε μύτη. με αυτούς τους όρους θα μπορέσει να συμβάλει στη διαμόρφωση της αντικαπιταλιστικής αριστεράς "εφ' όλης της ύλης" που απαιτεί η εποχή μας. Μιας αντικαπιταλιστικής αριστεράς που θα απαντά στα βαθιά ερωτήματα και τις προκλήσεις που τίθενται σήμερα, και θα απαντά ουσιαστική γειωμένη σε πραγματικούς μαζικούς κοινωνικούς όρους.
Γιατί επιμένουμε στην αναζήτηση για μια αντικαπιταλιστική αριστερά:
- Κινηματική, προκαλώντας ρήγματα, καθυστερήσεις, επιμέρους ανατροπές στην προώθηση της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης, παλεύοντας για τη συνολική ανατροπή. Σε κόντρα με τις αντιδραστικές τομές που επιχειρεί η κυβέρνηση στην εκπαίδευση και την κοινωνία να διαμορφώσουμε το αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα πάλης που απαιτεί η εποχή μας.
- Αντιπαραθετική στο σύνολο των πολιτικών της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης και του κοινωνικού πολέμου του κεφαλαίου: τη λιτότητα, τις ιδιωτικοποιήσεις την ανεργία, τις αλλαγές στην παραγωγή και τις νέες εργασιακές σχέσεις της ευλυγισίας, της ανασφάλειας, του κατακερματισμού, της εργασιακής περιπλάνησης, τις ιδιωτικοποιήσεις, την πειθάρχηση και χειραγώγηση εργαζόμενων και νεολαίας, την αυταρχική πολιτική και ιδεολογική θωράκιση, την ένταση της καταστολής και της αστυνομικής τρομοκρατίας, την απειλητική παρουσία του εθνικισμού, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας
- Αλλά και αντιπαραθετική στο σύνολο του πολιτικού προσωπικού του νεοσυντηρητισμού (όλων των αποχρώσεων: μπλε, πράσινη, ροζ), που να αρνείται και να αμφισβητεί όλες τις ιδεολογικές αφετηρίες του: εκσυγχρονισμός, εθνική ανάπτυξη, παραγωγικότητα, ανταγωνιστικότητα, κέρδος, αγορά.
- Που θα προσπαθεί να συγκροτήσει, όποια κι αν είναι η κυβέρνηση, μαζικά κινήματα αντίστασης, κοινωνικούς και πολιτικούς όρους αμφισβήτησης και ανατροπής από τα κάτω των αντιδραστικών πολιτικών
- Αντιεοκική, που θα καταλαβαίνει τη σημασία και τη βαρύτητα της εοκικής ολοκλήρωσης ως μοχλού ενίσχυσης και επίτασης των αντιδραστικών τομών, και θα αντιπαλεύει την Ε.Ε. από τη σκοπιά των εργατικών και νεολαιίστικών συμφερόντων, προωθώντας ως στρατηγικό αντικαπιταλιστικό στόχο την αποδέσμευση και την ανατροπή της.
- Αντιπολεμική και αντιιμπεριαλιστική που θα αντιστέκεται στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, στους ανταγωνισμούς των αστικών τάξεων, στους πολεμικούς εξοπλισμούς, στον εθνικισμό και τον ρατσισμό.
- Ανταγωνιστική στην λογική της ενσωμάτωσης και της αφομοίωσης της αστικής λογικής (της ανάπτυξης, του προοδευτικού εκσυγχρονισμού, της παραγωγικότητας, του κυβερνητισμού) που χαρακτηρίζει την ρεφορμιστική αριστερά (ΚΚΕ -ΣΥΝ), ανταγωνιστική σε κάθε "αριστερή" πολιτική δύναμη, μεγάλη ή μικρή, παλιά ή νέα προσπάθεια, που θα λειτουργεί είτε ως εφεδρεία του συστήματος, είτε ως αριστερό ανάχωμα.
- Με την ταξική οπτική των δυνάμεων της εργασίας, σε μια προσπάθεια για ένα φοιτητικό κίνημα που να συναντιέται με την εργατική τάξη, στη βάση του ενιαίου χαρακτήρα της επίθεσης του κεφαλαίου, αλλά και της πραγματικής κοινότητας συμφερόντων, έτσι που να μπορεί να υπερβαίνει τον κατακερματισμό και τον συντεχνιασμό και να λειτουργεί ως αφετηρία των συνειδητών συγκρούσεων και ανατροπών του μέλλοντος.
Επιδιώκουμε να ερμηνεύουμε τις εξελίξεις στην εκπαίδευση στη βάση των συνολικών εξελίξεων της πάλης των τάξεων και της αντίθεσης κεφαλαίου εργασίας, και στη βάση αυτής της εκτίμησης προσπαθούν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη μαζικών κινημάτων αντίστασης και ανατροπής των κυρίαρχων πολιτικών για την εκπαίδευση.
Σε αυτά τα πλαίσια αρνούμαστε κάθε λογική ουδετερότητας της γνώσης, της επιστήμης και της πανεπιστημιακής λειτουργίας. Διαχωριζόμαστε κάθετα και αντιπαλεύουμε όλες τις λογικές "αναβάθμισης" του αστικού πανεπιστήμιου, "θετικών προτάσεων", "λειτουργίας του προς όφελος του λαού και του τόπου".
Στη βάση αυτών των τοποθετήσεων τα σχήματα επιμένουν σε μια ανεξαρτησία και ανταγωνισμό προς το κράτος και το αστικό πανεπιστήμιο αρνούμαστε κάθε λογική συνδιοίκησης και συνδιαχείρισής του
Τα σχήματα εντάσσουν τον εαυτό τους στην προσπάθεια οικοδόμησης ενός ανεξάρτητου πλειοψηφικού ανατρεπτικού κινήματος. Στηρίζονται για το σκοπό αυτό σε μια βασική εκτίμηση ότι σήμερα το επιχειρηματικό πανεπιστήμιο πλήττει τα υλικά συμφέροντα, την καθημερινότητα αλλά και το μέλλον της μεγάλης πλειοψηφίας των φοιτητών, που μπορεί με την κατάλληλη πολιτική παρέμβαση από τη μεριά των σχημάτων να κινητοποιηθεί σε κατεύθυνση αντικαπιταλιστική, σε κατεύθυνση ανατροπής των πολιτικών της επιχειρηματοποίησης στην εκπαίδευση. Τα ανεξάρτητα αριστερά σχήματα προσπαθούν να συμβάλλουν με την πιο πλατιά και πλειοψηφική απεύθυνση στην προσπάθεια να μπλεχτούν όλοι οι φοιτητές με τις διαδικασίες του φοιτητικού κινήματος.
Αρνούμαστε κάθε λογική περιορισμού της απεύθυνσης των σχημάτων μόνο στην στενή μειοψηφία των "μυημένων", αναζητούμε δρόμους συνάντησης και αγωνιστικής δράσης με τη πλειοψηφία των φοιτητών, προσπαθούμε να σπάσουμε το ιδεολογικό πέπλο απόκρυψης και πλαστών υποσχέσεων με το οποίο επιχειρείται η απόσπαση συναίνεσης των φοιτητών σε μια πολιτική που τους απαξιώνει. Γι' αυτό το λόγο και επιμένουμε στην ανάγκη καθημερινής πολιτικής παρέμβασης των σχημάτων στις αντιθέσεις που αναπτύσσονται στον κοινωνικό χώρο του Πανεπιστήμιου, σε κάθε ζήτημα μικρό και μεγάλο που αναδεικνύεται.
Σε αυτά τα πλαίσια παλεύουμε για ένα αγωνιστικό πλειοψηφικό φοιτητικό κίνημα:
* Της άμεσης δημοκρατίας που στηρίζεται στην πάλη για τα πραγματικά συμφέροντα των φοιτητών, στην αυτοοργάνωση των αγώνων τους, στην αυτενέργεια και τη δημιουργικότητα των μαζών
* Πανελλαδικό από τα κάτω, που δεν θα μένει μόνο στην πανελλαδικότητα της Ε.Φ.Ε.Ε., αλλά στη βάση του πανελλαδικού συντονισμού, της αλληλεγγύης, της δικτύωσης και της κοινής πάλης για τις ανάγκες και τα δικαιώματα της μεγάλης πλειοψηφίας των φοιτητών που πλήττεται από την αστική επίθεση.
* Της αναζωογόνησης των φοιτητικών συλλόγων που δεν μπορεί παρά να είναι υπόθεση και έργο των ίδιων των φοιτητών και όχι κάποιας μειοψηφίας επαγγελματιών εκπροσώπων. Αντιστεκόμαστε στα κρατικά, κομματικά και εοκικά σχέδια για καταστατικές αλλαγές στους συλλόγους και την Ε.Φ.Ε.Ε., αρνούμαστε κάθε λογική μετατροπής τους σε λόμπι επαγγελματιών "εκπροσώπων",
* Που να αξιοποιεί για το ζωντάνεμα του κοινωνικού χώρου και του μαζικού κινήματος πολύμορφες συλλογικές πρακτικές κριτικής και αμφισβήτησης της παρεχόμενης γνώσης, της κυρίαρχης τεχνοκρατικής λογικής για την επιστήμη, και της κατεστημένης εμπορευματοποιημένης αντίληψης για τον πολιτισμό
* Που θα παλεύει ώστε οι να αποκατασταθεί ο πραγματικός χαρακτήρας των Γενικών συνελεύσεων ως κτήμα της φοιτητικής πλειοψηφίας, και όχι μόνο των παρατάξεων.
Σε αυτά τα πλαίσια βλέπουμε τα πολιτικά χαρακτηριστικά των ανεξάρτητων αριστερών σχημάτων της ΕΑΑΚ, σαν το πρωταρχικό για ότι επιδιώκουμε, έχοντας καθαρό ότι το καθοριστικό είναι πάντα το ίδιο το κίνημα. Δηλαδή το τι σχήματα θέλουμε, είναι φανερό ότι έρχεται σε πλήρη συνάρτηση με το τι αριστερά και το τι κίνημα θέλουμε.
Για μας τα σχήματα δεν είναι ούτε πρέπει να είναι μια συγκυριακή επιλογή, ένα πείραμα για να περάσει η μπόρα σε δύσκολους καιρούς. Έχουν για μας στρατηγική σημασία. Εκεί συνενώνονται από το πιο αυθόρμητο μέχρι το πιο συνειδητό κομμάτι της αντικαπιταλιστικής πάλης. περνάνε από το πρωταρχικό, που είναι η σύνδεση με τις αυθόρμητες κινήσεις αντίστασης, στο καθοριστικό που είναι η δράση για τη μετατροπή της πρωτογενούς αγωνιστικότητας σε συνολική αντικαπιταλιστική πάλη.
Είναι αριστερές αντικαπιταλιστικές πολιτικοσυνδικαλιστικές συσπειρώσεις, που επιμένουν στη γραμμή μαζών και την πλειοψηφική απεύθυνση που από το ειδικό του χώρου τους περνάνε στο γενικό και αντίστροφα. Η αντικαπιταλιστική αυτή αναφορά δεν είναι προαπαιτούμενο για την ένταξη και συσπείρωση ενός ανεξάρτητου δυναμικού αλλά ζητούμενο μιας δυναμικής κίνησης. Η αντικαπιταλιστική λογική που τα συνέχει δεν είναι απλά "ταμπέλα" ή απλός πολιτικός λόγος. Οφείλει να κρίνεται, να δοκιμάζεται, να επιβεβαιώνεται στην ίδια τη δράση στον κοινωνικό χώρο, στο μπλέξιμο με την θιγόμενη φοιτητική πλειοψηφία (που είναι η πραγματική κοινωνική αναφορά τους και όχι απλά το πιο πρωτοπόρο κομμάτι που συμμετέχει στις διαδικασίες τους), στην πραγματική συνεισφορά στην οικοδόμηση αντιστάσεων και κινημάτων.
Η στρατηγική τους σημασία στο ότι αποτελούν μια μορφή άσκησης πολιτικής, που επιτρέπει:
- Την ανασύνθεση μιας διαλεκτικής ανάμεσα στη συνολική πολιτική αναφορά και τη συγκεκριμένη κοινωνική πράξη
- Την επαφή, κοινή συζήτηση, δράση και πολιτικοποίηση ενός ευρύτερου πολιτικού και κοινωνικού δυναμικού, μέσα από τις ίδιες τις διαδικασίες τους
- Την ανάδειξη μιας διαφορετικής αντίληψης στη μορφή και το περιεχόμενο για την πολιτική, για μια πολιτική που να είναι κτήμα και υπόθεση των ίδιων των μαζών, που να αντιστρατεύεται την παθητικοποίηση και την ιδεολογική χειραγώγηση και να αναδεικνύει καθημερινά τον πολύχρωμο πλούτο των αγωνιστικών πρακτικών.
Με αυτή την έννοια δεν χωράει κανένας πλαστός διαχωρισμός ανάμεσα στη γενική πολιτική αναφορά των σχημάτων και στην συγκεκριμένη δράση τους στον κοινωνικό χώρο. Παρεμβαίνουν στις συγκεκριμένες αντιθέσεις του κοινωνικού χώρου και προσπαθούν να συμβάλλουν στην οικοδόμηση κινημάτων βάσει ακριβώς μιας συνολικής αντικαπιταλιστικής οπτικής, προσπαθούν να συνδέσουν το ειδικό με το γενικό, αρνούνται κάθε λογική συντεχνιακού εγκλεισμού, δεν διστάζουν να μιλήσουν για τα κεντρικά πολιτικά ζητήματα ούτε όμως και να αντιπαραβάλλουν τις πραγματικές κοινωνικές αντιθέσεις στην ουδέτερη πολιτικολογία της κατεστημένης πολιτικής αντίληψης. Αυτή είναι άλλωστε και η ίδια η πλούσια εμπειρία των νικηφόρων κινημάτων στα οποία έχουν συμβάλει τα ανεξάρτητα αριστερά σχήματα: ξεκινώντας από την πολιτική παρέμβαση στις αντιθέσεις του κοινωνικού χώρου (ως ειδική μορφή της συνολικής ταξικής πάλης), καταφέρνουν μέσα από την πλειοψηφική απεύθυνση και την μαζική παρέμβασή τους να παράγουν σημαντικά πολιτικά αποτελέσματα, να παίζουν ένα σημαντικό πολιτικό ρόλο.
Η ανεξαρτησία των σχημάτων είναι βαθύτατα πολιτική. Είναι ανεξαρτησία από το κράτος, τα κόμματα, τα Μ.Μ.Ε., την αποπολιτικοποίηση, τον τεχνοκρατισμό, την πολλαπλή διαπλοκή με καθηγητικά και επιχειρηματικά κέντρα
Προϋποθέτουν μια βαθιά συντροφική κουλτούρα. Δεν πρέπει να είναι ούτε "φυλακή" για τους νέους αγωνιστές που με τη φρεσκάδα που φέρνουν διψούν για δράση, ούτε για τους παλιούς του πιο πολιτικοποιημένους και τη διάθεσή τους να εκφράσουν πιο πολιτικά τα πράγματα.
Η ανασύνθεση της ενότητας των ανεξάρτητων αριστερών σχημάτων, προϋποθέτει το ξεπέρασμα όλων των παραδοσιακών ξεπερασμένων αποτυχημένων αντιλήψεων. Σε αυτά τα πλαίσια η ΕΑΑΚ:
- Δεν είναι παράταξη, με την έννοια ότι τα σχήματα δεν αποτελούν ιμάντα μεταβίβασης κάποιας κομματικής γραμμής που παράγεται έξω από αυτά και αναλαμβάνουν απλώς να την εξειδικεύσουν και να την εκπροσωπήσουν σε κάποιο κοινωνικό χώρο. Είναι ενότητα ανεξάρτητων αριστερών σχημάτων με αυτοτελείς πολιτικές διαδικασίες, ενότητα που πρέπει να βαθαίνει ώστε να καταγράφεται ένα ενιαίο ρεύμα πρακτικών και αντιλήψεων
- Δεν είναι ούτε κλειστά ιδεολογικά κλαμπ για μυημένους ούτε χαλαρές συλλογικές ανά χώρο θέμα και αφορμή. Είναι ζωντανές πολιτικές συλλογικότητες με τις δικές τους αυτοτελείς διαδικασίες.
- Γι' αυτό το λόγο και η λειτουργία τους δεν στηρίζεται στην συζήτηση και συμφωνία εκπροσώπων τάσεων, ομάδων ή οργανώσεων. Στηρίζονται σε εκείνες τις διαδικασίες που επιτρέπουν την ισότιμη και αμεσοδημοκρατική συμμετοχή στη συζήτηση και απόφαση όλων των συντρόφων που συμμετέχουν σε αυτά και καταγράφουν όλον τον πλούτο τον διαφορετικών απόψεων: τις ολομέλειες σχημάτων, στις συναντήσεις σε επίπεδο πόλης και πανελλαδικά. Στις διαδικασίες αυτές αναπτύσσεται πλατιά πολιτική συζήτηση, χωρίς τυπικούς ή άτυπους αποκλεισμούς απόψεων και δεν υπάρχουν θέματα που να βρίσκονται έξω από τη "δικαιοδοσία" και το πεδίο συζήτησης των σχημάτων.
- Το σχήμα κάθε σχολής αποτελεί το βασικό κύτταρο των ΕΑΑΚ σε κάθε σχολή και είναι ικανό να χαράσσει και να αποφασίζει την κατεύθυνσή του και σαν τέτοιο αυτοτελές σχήμα συμμετέχει στις κεντρικές διαδικασίες των σχημάτων.
- Δεν λειτουργεί δηλαδή η ΕΑΑΚ γενικά και αφηρημένα ως ενότητα αλλά στη βάση των συζητήσεων κάθε σχήματος και της πολιτικής κατεύθυνσης που χαράσσεται και αποφασίζεται στο επίπεδο αυτό, αποτελεί δηλαδή πολιτική σχέση και ενότητα ανεξάρτητων αριστερών σχημάτων. Αποτελούνται από σχήματα αυτοτελή, οι κεντρικές αποφάσεις και κατευθύνσεις αποφασίζονται στη βάση ακριβώς των συζητήσεων και των αποφάσεων που παίρνουν τα σχήματα ανά σχολή. Κι αυτό γιατί μόνο μέσα από την παρέμβαση των σχημάτων στις σχολές και την εμπειρία που συλλέγεται από την καθημερινή πολιτική δράση μπορούν να αναδεικνύονται οι πραγματικά μάχιμες και νικηφόρες πολιτικές απόψεις
- Σε κάθε σχήμα καταβάλλεται προσπάθεια για τη λήψη ομόφωνων αποφάσεων με τη σύνθεση όλων των απόψεων. Ο τρόπος λειτουργίας, απόφασης και κατάληξης των συζητήσεων είναι εσωτερικό ζήτημα του κάθε σχήματος.
- Οι αποφάσεις στα σχήματα δεν παίρνονται μέσα από "διαβούλία" εκπροσώπων οργανώσεων ή τάσεων. Οι αποφάσεις παίρνονται από τις διαδικασίες των ίδιων των σχημάτων. Οι πολιτικές οργανώσεις και τάσεις έχουν την αξία τους στο βαθμό που τροφοδοτούν την πολιτική διαδικασία και συζήτηση των σχημάτων και όχι όταν την υποκαθιστούν.
- Οι γενικές κατευθύνσεις συζητιούνται και χαράσσονται μέσα από διαδικασίες, ανά πόλη και πανελλαδικά, όπου μεταφέρεται και κατατίθεται η συζήτηση και ο προβληματισμός κάθε σχήματος. Έχει σημασία να τονίσουμε ότι σε τέτοιες συζητήσεις την προτεραιότητα πρέπει να έχουν τα σχήματα κάθε σχολής στην βάση των συζητήσεων και της εμπειρίας τους.
- Σε αυτά τα πλαίσια είναι ανάγκη πλάι στις συζητήσεις των σχημάτων
Να υπάρχουν συζητήσεις συχνές σε επίπεδο πόλεων που να στηρίζονται στη μέγιστη αντιπροσωπευτικότητα σχημάτων.
Να οργανώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, τουλάχιστον κάθε χρόνο, πανελλαδικές συναντήσεις όπου στη βάση της εμπειρίας κάθε σχήματος να χαράσσονται οι βασικές κατευθύνσεις συνολικά των σχημάτων και της ΕΑΑΚ.
Να υπάρχει μόνιμη πανελλαδική επικοινωνία μέσα από τακτικές επαφές των σχημάτων σε επίπεδο πόλεων.
- Όλα σημαίνουν μια συστηματική προσπάθεια για οριζόντια επικοινωνία μεταξύ των σχημάτων. Αυτό αφορά και τα σχήματα της ίδιας πόλης και πανελλαδικά. Ενισχυτικά μπορούν να λειτουργήσουν σε αυτή την κατεύθυνση οι συναντήσεις σε επίπεδο πόλης αλλά και πανελλαδικά σχημάτων από ομοειδείς σχολές.
- Προϋπόθεση όμως για να υπάρξει αυτή η πολύπλευρη επικοινωνία και πολιτική συζήτηση μεταξύ των σχημάτων είναι και η κατοχύρωση μορφών εντύπου πολιτικού διαλόγου και ανταλλαγής εμπειριών. Αυτή δεν μπορεί παρά να είναι η τακτική έκδοση πολιτικού δελτίου συζήτησης και προβληματισμού των ανεξάρτητων αριστερών σχημάτων, που να αποτυπώνει όλο τον πλούτο και την πολυμορφία των απόψεων στα σχήματα.
- Όλα αυτά σημαίνουν και έναν ορισμένο τρόπο συζήτησης στα σχήματα. θα πρέπει να υπερβούμε τον πρακτικισμό και να στηριζόμαστε στην συνολική συζήτηση των διαφορετικών κατευθύνσεων, στη σαφή έκθεση των πολιτικών και ιδεολογικών προϋποθέσεων τους. Χρειάζονται τα σχήματα μια συζήτηση πολιτικών κατευθύνσεων και όχι μια μάχη γραμμών.
- Είναι σαφές με βάση τα παραπάνω ότι όλες οι αποφάσεις για την πολιτική κατεύθυνση των σχημάτων, την πολιτική γραμμή και το πολιτικό περιεχόμενο της παρέμβασής τους, το σχεδιασμό και το συντονισμό των πολιτικών πρωτοβουλιών τους πρέπει να την έχουν τα ίδια τα σχήματα και οι αυτοτελείς πολιτικές διαδικασίες τους. Δεν μπορεί να εκδοθεί υλικό ή να αποφασιστεί κάποια παρέμβαση χωρίς αυτό να έχει αποφασιστεί από κάποια διαδικασία των σχημάτων είτε αυτό αφορά τη σχολή είτε αφορά τις κεντρικές παρεμβάσεις. Κάθε απόφαση και υλικό θα πρέπει να συζητιέται με τον πιο εξαντλητικό τρόπο, ώστε η κατάληξη να εκφράζει πραγματικά τα σχήματα.
- Η εκπροσώπηση των σχημάτων στα ανώτερα όργανα του φοιτητικού συνδικαλισμού θα πρέπει να υπόκειται στο διαρκή έλεγχο και την έγκριση των διαδικασιών των σχημάτων. Αυτό μπορεί να γίνει από τη μια με τον ορισμό ομάδας συντρόφων που θα έχουν αυτή την αρμοδιότητα και την εκπροσώπηση οι οποίοι θα είναι υπόλογοι στο σύνολο των σχημάτων και από την άλλη μέσα από την ουσιαστική συζήτηση των γενικών κατευθύνσεων και των συγκεκριμένων πρωτοβουλιών στις διαδικασίες των σχημάτων.
- Όλα αυτά σημαίνουν προσπάθεια για συζήτηση τόσο διεξοδική ώστε να αναδεικνύονται τα βασικά σημεία συμφωνίας. Προϋπόθεση γι' αυτό είναι ακριβώς η ανάπτυξη πρακτικών ουσιαστικού διαλόγου και συζήτησης των σχημάτων. Οι κεντρικές αποφάσεις των σχημάτων αποτελούν τη γενική κατεύθυνση των σχημάτων, αποτυπώνονται στο κεντρικό υλικό (το υλικό της ΕΑΑΚ) και οφείλουν να στηρίζονται από το σύνολο των σχημάτων. Από την άλλη το σχήμα κάθε σχολής (και αντίστοιχα μια διαδικασία σε επίπεδο πόλης) διατηρεί την αυτοτέλεια του και μπορεί να διαφωνήσει με την όποια συνολική επιλογή.
- Ειδική προσπάθεια θα πρέπει να γίνει ώστε να κατοχυρώνεται ο πανελλαδικός χαρακτήρας και των αποφάσεων και του υλικού και να αποφεύγεται ένας ορισμένος αθηνοκεντρισμός. Γι' αυτό το λόγο και θα πρέπει να υπάρχει ιδιαίτερη προσπάθεια τέτοιου τύπου αποφάσεις να λαμβάνονται και μέσα από επικοινωνία και συζήτηση σε πανελλαδικό επίπεδο. Παράλληλα θα πρέπει να τονίσουμε ότι κάθε διαδικασία σχημάτων σε επίπεδο πόλης διατηρεί την αυτοτέλειά της και χαράζει την πολιτική της κατεύθυνση με βάση τις δικές της διαδικασίες.
Σε αυτά τα πλαίσια αναδεικνύουμε και παρεμβαίνουμε σε όλα τα κρίσιμα πολιτικά μέτωπα της περιόδου:
- Ενάντια στον εκσυγχρονισμό, την εθνική ανάπτυξη, τη λιτότητα, τις ιδιωτικοποιήσεις, την ανεργία τις νέες εργασιακές σχέσεις, τα κριτήρια της Ε.Ε., για την ανατροπή του Προγράμματος Σύγκλισης, παλεύοντας για την πλήρη ανατροπή της κυβερνητικής πολιτικής αρνούμενοι συνολικά την εοκική ολοκλήρωση, παλεύοντας για την αποδέσμευση και την ανατροπή της Ε.Ε. του Μάαστριχτ, της ΛΕυκής Βίβλου. Προβάλλοντας μια λογική μαζικών ανυποχώρητων αγώνων από τα κάτω, με συντονισμό εργαζόμενων, αγροτών, νεολαίας, ενάντια στα ξεπουλήματα της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας,
- Ενάντια στην ένταση του αυταρχισμού, τη αστυνομοκρατία, την ένταση της κρατικής καταστολή τις διώξεις αγωνιστών και την ποινικοποίηση των κοινωνικών αγώνων, το ηλεκτρονικό φακέλωμα. Υπερασπιζόμενοι το Άσυλο ως κατάκτηση όλου του λαού. Αντιστεκόμενοι στη Συνθήκη του Σέγκεν. Αλλά και αντιπαλεύοντας την ιδεολογική τρομοκρατία των ΜΜΕ
- Ενάντια στον ιμπεριαλισμό τον εθνικισμό τον πόλεμο, ενάντια στους ανταγωνισμούς των αστικών τάξεων, και τους πολεμικούς τυχοδιωκτισμούς. Αρνούμενοι του πολεμικούς εξοπλισμούς και τις νέες αγορές του αιώνα, προωθώντας μια λογική ειρήνης και φιλίας των λαών. Αντιστεκόμενοι στον εκσυγχρονισμό του στρατού (μισθοφοροποίηση, στρατολογικό νομοσχέδιο, παλλαϊκή άμυνα). Εκφράζοντας την αλληλεγγύη μας στον αλβανικό λαό και οικοδομώντας πλατύ κίνημα αντίστασης στην σχεδιαζόμενη ιμπεριαλιστική επέμβαση, απαιτώντας κανένας έλληνας φαντάρος να μην συμμετέχει στην επιχείρηση καταστολής της εξέγερσης, αφοπλισμού του λαού και εξασφάλισης των επενδύσεων ελλήνων και δυτικών επιχειρήσεων.
Ενάντια στην Επιχειρηματική Εκπαίδευση
- Ενάντια στη λογική της δια βίου εκπαίδευσης στην ανεργία και την εργασιακή περιπλάνηση, για την ανατροπή των μεταρρυθμίσεων Αρσένη με μια συνολική λογική αντίστασης στον αστικό εκσυγχρονισμό, πέρα και ενάντια στον ενσωματώσιμο οικονομισμό της ρεφορμιστικής αριστεράς (λεφτά για την παιδεία):
- κατάργηση του εθνικού απολυτηρίου
- όχι στο ΕΠΕΑΕΚ - όχι στην απάτη των εοκικών κονδυλίων
- όχι στα νέα προγράμματα σπουδών, τα ΕΛΚΥΣ, το ανοιχτό πανεπιστήμιο
- καμιά κουβέντα για δίδακτρα, δωρεάν συγγράμματα σίτιση στέγαση για όλους χωρίς κριτήρια και περιορισμούς
- ΌΧι στην αποσύνδεση του πτυχίου από τα εργασιακά δικαιώματα, καμιά εξέταση για άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, καμιά προϋπόθεση (πρακτική άσκηση) για το πτυχίο, κάτω τα χέρια από την επετηρίδα, όχι στις ελαστικές σχέσεις εργασίας
- όχι στην αξιολόγηση των σχολών από τις επιχειρήσεις, να μη λειτουργήσει το ΕΣΥΠ
- όχι στις κατατμήσεις εξειδικεύσεις σχολών πτυχίων και εργασιακών δικαιωμάτων
- όχι στο νέο στρατολογικό νομοσχέδιο, την περικοπή αναβολών και αδειών, τη στράτευση στα 18
ΠΑΛΕΥΟΝΤΑΣ ΓΙΑ:
- Ελεύθερη Πρόσβαση σε μια ενιαία δημόσια δωρεάν τριτοβάθμια εκπαίδευση, με μια σχολή ανά γνωστικό κλάδο, με ενιαία μορφωτικά και εργασιακά δικαιώματα και όλα στο πτυχίο, απαιτώντας μόρφωση -δουλειά για όλους, αρνούμενοι κάθε ειδίκευση, παλεύοντας για την κατάργηση όλων των ταξικών φραγμών
- Ενιαίο δωδεκάχρονο σχολείο χωρίς εξετάσεις
- Δουλειά για όλους μείωση των ωρών εργασίας (και των ορίων συνταξιοδότησης) με αύξηση των αποδοχών, ώστε να δουλεύουμε όλοι και να ζούμε όλοι με αξιοπρέπεια από μία δουλειά,
- Κατάργηση κάθε μορφής ιδιωτικής εκπαίδευσης, αρνούμενοι κάθε λογική επιχειρηματικών ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων στην εκπαίδευση
- Επιμένοντας σήμερα μέσα από συνελεύσεις, πορείες, αποχές και καταλήψεις στην οικοδόμηση ενός φοιτητικού κινήματος αντίστασης και ανατροπής που να συναντιέται τόσο με τα άλλα κομμάτια της εκπαίδευσης όσο και με τους αγώνες εργατών -αγροτών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου